Tijdens de Week van de Bij wordt jaarlijks aandacht gevraagd voor het belang van bijen en andere bestuivers. Bijen zijn cruciaal voor onze natuur en voedselvoorziening, maar staan helaas onder grote druk. Maar er is ook goed nieuws, want ieder van ons kan helpen om de bij te redden.
Waarom bijen belangrijk zijn
Bijen zorgen voor de bestuiving van planten, wat essentieel is voor de productie van zaden en vruchten. Zonder bijen zouden we veel minder fruit en groenten hebben, zoals kersen, appels, frambozen, courgettes, paprika’s en avocado’s. Onze voeding zou veel minder gevarieerd zijn. Daarnaast geven bijen ons inzicht in de gezondheid van onze natuur. Door stuifmeel van honingbijen te onderzoeken, kunnen we de aanwezigheid van chemische stoffen in onze omgeving meten en maatregelennemen om de leefomgeving van bijen te verbeteren.
Zonder bijen zou onze voeding veel minder gevarieerd zijn
Oorzaken van bijensterfte
In 2013 haalde meer dan 34 % van de bijen in Europa de lente niet. Dit heeft verschillende oorzaken:
- Voedseltekort: Het aanbod aan voedsel voor bijen is gedaald. Stuifmeel is essentieel voor de larven van bijen en hommels. Door de toename van gebouwen, beton en asfalt is er minder groen en dus minder stuifmeel. Er zijn weinig braakliggende gronden met wilde planten en bloemen. Ook openbare domeinen en particuliere tuinen worden steeds netter, waardoor er minder ruimte is voor diversiteit.
- Chemische middelen: Het overmatig gebruik van chemische middelen door particulieren, industrie en landbouw is een andere oorzaak. Uit onderzoek blijkt dat er 2 tot 12 verschillende chemische sporen te vinden zijn in honingraten, wat verzwakte bijen fataal kan worden.
- Klimaatverandering: Lange droge zomers zorgen ervoor dat planten weinig nectar produceren. Ook de late nazomer is problematisch; bijen blijven actief terwijl planten al uitgebloeid zijn. Hierdoor vliegen honingbijen vruchteloos rond op zoek naar voedsel, wat leidt tot sterfte of verzwakte bijen die de winter niet overleven.
- Varroamijt: Deze Aziatische mijt is in bijna elke bijenkast te vinden. De mijt bijt zich vast aan de bij en voedt zich met de lichaamssappen, waardoor de bij verzwakt en kwetsbaarder wordt voor virussen.
Samen maken we een verschil
Iedereen kan helpen om het aantal bijen in onze tuinen te vergroten. Op www.weekvandebij.be vind je leuke ideeën en tips voor je tuin, terras of balkon.
Van een bijenhotel heb je al wel eens gehoord, maar wist je dat je dit kunt uitbreiden met een bijenburcht? Door verschillende soorten nestelgelegenheid te combineren, creëer je een geschikte plek voor meerdere soorten bijen.
Een bloeiboog zorgt ervoor dat bijen het hele jaar door voedsel hebben. Deze wordt gemaakt met bomen, struiken, vaste planten en bloembollen, zodat er van februari tot en met november bloeiende planten in de tuin staan. Zelfs je stenen oprit kan een groene oase worden. De bijen én de buren zullen je dankbaar zijn.
Hoe je een bijenburcht of bloeiboog maakt, en welke planten of bomen hiervoor geschikt zijn, vind je allemaal op www.weekvandebij.be.

Week van de bij: Zonder gif, meer bestuivers
De week van de bij gaat dit jaar door van 25 mei tot 1 juni 2025 en staat in het teken van pesticidevrije tuinen. Een insectenhotel ophangen of een bloeiboog maken heeft immers weinig zin je tuin met insecticiden of herbiciden behandeld wordt.
Uit onderzoek blijkt dat insecten zeer gevoelig zijn voor chemische bestrijdingsmiddelen. Sommige pesticiden doden bestuivers direct bij contact of opname via nectar en stuifmeel. Andere verstoren hun oriëntatievermogen, immuunsysteem of voortplanting. Herbiciden doden niet alleen onkruid, maar ook wilde bloemen, waardoor bijen, vlinders en andere bestuivers minder voedsel hebben.
Bij onderzoek van stuifmeel en bijenwas in bijenkasten worden veel schadelijke stoffen gevonden. Onkruidverdelgers kunnen zelfs in kippeneieren terechtkomen. De chemische stoffen van vlooienbandjes van huisdieren kunnen in vogelnesten belanden. Bleekwater vernietigt niet alleen mos, maar ook het bodemleven, zoals regenwormen en grondnestelende
bijen.
Vermijd chemische bestrijdingsmiddelen en creëer zo een gezonde en levendige tuin
Tijdens de week van de bij roepen ambassadeurs Dominique Persoone en Britt Van Marsenille daarom op om onkruidverdelgers, slakkenkorrels, mierendoosjes, vliegenvangers en bleekwater in de rekken te laten staan. Stop met het gebruik van pesticiden in je tuin.
Hoe kan je dan wel tuinplagen bestrijden?
Door je tuin biodivers en natuurlijk te houden, creëer je een evenwichtige leefomgeving waarin plagen minder kans krijgen. Gifvrije tuinen trekken kikkers en egels aan, die op slakken jagen. Lieveheersbeestjes en gaasvlieglarven bestrijden bladluizen en spintmijten. Laat afgevallen bladeren liggen; egels gebruiken ze als schuilplaats en eten plaaginsecten. Nestkastjes voor mezen helpen luizenpopulaties te beheersen.
Duurzaam tuinieren is niet nieuw. Door chemische bestrijdingsmiddelen te vermijden en nuttige insecten te stimuleren, creëer je een gezondere en levendige tuin.
S-Plus fleurt je buurt op
Ook S-Plus wil de bijen graag een handje helpen. Voor de derde editie van ’S-Plus fleurt je buurt op’ kozen we voor een echt bijenmengsel dat van het voorjaar tot laat in de herfst bloeit. Zaai je zaadjes in je eigen tuin of zorg voor wat meer kleur in je buurt, in een naburige school of woonzorgcentrum.
Je kan je zakje met zaadjes gratis aanvragen. De actie is geldig zolang de voorraad strekt (max. 2 zakjes p.p.). De zaadjes worden verzonden vanaf half april.
Antwerpen: T 03 285 43 36 E antwerpen@s-plusvzw.be
Limburg: T 011 24 73 60 E helga.vangenechten@s-plusvzw.be
Oost-Vlaanderen: T 09 333 57 76 E o-vl@s-plusvzw.be
Vlaams-Brabant: T 02 546 15 92 E brabant@s-plusvzw.be 02 546 15 92
West-Vlaanderen
Regio Kortrijk: T 056 52 77 47 E sabrina.parrenojimenez@s-plusvzw.be
Regio Brugge: T 050 44 79 51 E ellen.deneire@s-plusvzw.be
Win!
Bezorg een foto van je bloementapijt aan info@s-plusvzw.be, doe dit voor 31 oktober 2025. Onder alle inzendingen verloten we enkele mooie prijzen!
Dit is een artikel uit S-Plus Mag april - mei - juni 2025. Lees hier nog meer artikels.