Heb je ook al fiber? Het lijkt erop dat dat een levensnoodzakelijk iets is. In elk geval worden de voetpaden alhier vol enthousiasme opengebroken om kabels te trekken die ervoor zullen zorgen dat wij binnenkort 0,00000005 seconden sneller met het web kunnen communiceren. Contador is indertijd voor zoiets geschorst, zoals je weet.
Contador is indertijd voor zoiets geschorst, zoals je weet
Hoe dan ook, of je het nu wenst of niet, die fiber wordt gelegd. Mag een mens zich daarbij vragen stellen? Of het allemaal economisch en menselijk verantwoord is dat het verkeer – dus ook de voetgangers – gedurende een paar weken gehinderd wordt? De voorstanders zeggen dan altijd dat het allemaal beter is en dat je de vooruitgang niet kan tegenhouden. Maar … is vooruitgang op zich altijd een goede zaak? Moeten wij slaafs en blind geloven dat iets wordt uitgevoerd omdat het kan? Ik stel mij daar vragen bij. Vooruitgang zou toch moeten betekenen dat, om het even wat wordt ingevoerd, de levenskwaliteit van de burgers wordt verbeterd. Als dat niet het geval is, dan kan je niet van vooruitgang spreken. Dan zitten wij in de wereld van de marketing, dat wil zeggen: er wordt ons iets anders aangeboden dat eigenlijk nauwelijks iets voorstelt en de grote verdienste ervan is dat het nieuw is. Zoals ons margarinevlootje dat trots wordt aangeprezen met ‘nieuwe verpakking’. Het enige dat ik daaruit afleid, is dat men de mensen als domkoppen beschouwt.
Er wordt ons iets anders aangeboden dat eigenlijk nauwelijks iets voorstelt en de grote verdienste ervan is dat het nieuw is
Let wel, wat ik hier tegen de fiberkoorts schrijf, is maar een voorbeeld. Er gebeuren zoveel dingen die het werk wel in de wereld houden, maar waarvan het nut niet opweegt tegen de tijd en moeite die ermee verloren gaan. Als we echt een duurzamer wereld wensen en dus een wereld willen overlaten aan onze nakomelingen, dan moeten wij afstappen van die koers richting vooruitgang. Alleen wat de mens en de menselijkheid kan dienen, verdient z’n plaats. De schildpad gaat langer mee dan de haas.
Teder eerbetoon aan zijn eigen mama en een grote dankbetuiging aan alle zorgverleners is uit het diepst van het hart geschreven.
Alzheimer-dementie kan toeslaan op eender welke leeftijd en is overal aanwezig. Op dit moment leven er wereldwijd ruim 55 miljoen mensen met een vorm van dementie. In 2030 zullen er dat 78 miljoen en in 2050 meer dan 139 miljoen zijn. Hoe kan de maatschappij dementerenden nog een plaats geven waarin ze zichzelf kunnen zijn en blijven?
In zijn debuutroman doet Pascal Kerkhove het relaas over zijn mama, Andrea Algoet.
In zijn debuutroman 'Dag ma, blijf je nog even?' doet Pascal Kerkhove het relaas over zijn mama, Andrea Algoet. Hij brengt haar elke zondag een bezoekje. Hij wordt eenenzestig en houdt opnieuw van haar, elke zondag een beetje meer. Zijn mama heeft donkerblauwe aders op haar handen en haar onderbenen zijn flinterdun. Ze weegt nog amper 34 kilogram. Bij de koffie praten ze over het weer, de familie, vervlogen tijden en de ziekte die alzheimer heet. De ziekte die genadeloos scherven in haar hoofd slaagt zodoende dat ze steeds meer verloren loopt in de mist van een lang leven. Pascal vraagt zich af hoeveel kansen men kan missen om iemand graag te zien? Hoeveel tijd hem nog wordt gegund? Hoeveel dementie liefde aankan? Pascal worstelt met de achteruitgang van zijn fiere mama die liever in stijl valt dan veilig te stappen op lelijke schoenen, hem plots niet meer welkom heet als hij enkel komt zeggen wat ze moet doen en niet als een kind wil behandeld worden. Op een dag krijgt hij een telefoontje van de bekende neuroloog Jan Schoeters. De man is fan van Pascals columns in De Zondag en vraagt hem of hij als journalist interesse heeft in een experiment over liefde in tijden van dementie. De fictie haalt de realiteit in.
Pascal vraagt zich af hoeveel kansen men kan missen om iemand graag te zien? Hoeveel tijd hem nog wordt gegund?
Pascal Kerkhove, voormalig sportjournalist bij De Morgen en daarna hoofdredacteur van verschillende grote Vlaamse kranten èn momenteel nog hoofdredacteur van de gratis krant De Zondag, weet zoals niemand anders het pakkend relaas te vatten in eenvoudige, wondermooie zinnen vol liefdevolle woorden. De aftakeling van zijn mama, de verhuis van haar woning naar een appartement om tenslotte te belanden in een woonzorgcentrum zijn voor hem hartverscheurend geweest.
Naast een teder eerbetoon aan zijn eigen mama is 'Dag ma, blijf je nog even?' een grote dankbetuiging aan alle mensen uit de zorgsector waar zijn echtgenote deel van uitmaakt. ‘Mochten jullie talent en werkkracht gewaardeerd worden als dat van een voetballer, jullie waren schatrijk’, - dixit Kerkhove. Zijn mama overleed op 28 januari 2023 in het Zorghotel Seniorcity Gent.
Moeten we het leven proberen te vergeten? Of moeten we ons best doen om dat niet te doen? Lees deze sterk aanbevolen roman die uit het diepst van het hart is geschreven!
Zwarte bladzijde uit de sociale geschiedenis van het katholieke Ierland van de jaren tachtig.
Dit soort kleinigheden (oorspronkelijke titel: SmallThings Like These) van de Ierse schrijfster Claire Keegan (bekend van haar kortverhaal Foster dat eerder al een filmbewerking kreeg als The Quiet Girl) is een kort verhaal, amper 100 pagina’s. Het is een ingetogen karakterstudie die de psychologie en de moraliteit van een man onderzoekt, met name Bill Furlong, een kolen- en houthandelaar.
Het is een ingetogen karakterstudie die de psychologie en de moraliteit van een man onderzoekt, met name Bill Furlong, een kolen- en houthandelaar
We volgen hem op het ritme van de herfst en de winter van 1985. Ierland beleeft een economische en politieke crisis. Hij is een familieman, zelf geboren uit een moeder die op haar zestiende zwanger geraakte toen ze als dienstmeisje werkte bij de protestantse weduwe Wilson die in een landhuis een paar kilometer buiten de stad woonde. Toen bekend werd dat zijn moeder deze problemen had, wilde haar familie niets meer weten van haar. De kinderloze mevrouw Wilson nam haar onder haar vleugels zodat zij en haar zoon uit de armoede konden ontsnappen. Als schooljongen werd Furlong uitgejouwd en uitgescholden als bastaard. Hij groeide uit tot een zwijgzame, hardwerkende zelfstandige, betrouwbare jongeman met een neus voor zaken. Ook zijn empathie is groot. Wanneer hij een kleine jongen langs de weg hout ziet sprokkelen biedt hij hem een rit en het muntgeld uit zijn zak aan, goed wetende dat de vader van de jongen een alcoholist is. Furlong ziet zijn eigen mogelijke lot in het leven van de minder begoeden en ligt ’s nachts wakker nadenkend over ‘dit soort kleinigheden‘. Tegenwoordig woont hij met zijn vrouw Eileen en hun vijf dochters in de stad.
Vanwege zijn ‘onwettigheid’ is hij voor de auteur een goede inspiratiebron om de Magdalena-wasserijen te veroordelen: rooms-katholieke instellingen waar ‘zondige’ kansarme meisjes en vrouwen werden verborgen, gevangengehouden, gedwongen arbeid moesten verrichten en eindigden in niet-gemarkeerde graven. Van deze meisjes en vrouwen werd hun kindje afgenomen en heimelijk ter adoptie aangeboden. Sommigen stierven. Deze zogenaamde sociale instellingen hebben meer dan tweehonderd jaar bestaan (de laatste sloot in 1996) en werden beheerd door de katholieke kerk.
Small Things Like These werd verfilmd door de Belgische regisseur Tim Mielants en opent de 51ste editie van FilmFestGent
Het is een intrigerend plot om Furlong te confronteren met het plaatselijk klooster, geleid door sister Mary, waar onder het mom van heropvoeding jonge vrouwen worden uitgebuit in de wasserette. Wanneer hij er op kerstavond zijn bestelling moet leveren, ontdekt hij er een meisje dat in een kolenhok is opgesloten. Hoe moet hij nu met die situatie omgaan? Ziet hij in het meisje het lot waar zijn moeder is aan ontsnapt dankzij mevrouw Wilson? Moet hij blijven wegkijken?
Claire Keegan (°1968), opgegroeid op een boerderij in Wicklow (Ierland), een stadje met een klooster, slaagt er op een meesterlijke wijze in de omgeving en sfeer weer te geven die overeenkomen met het verdriet en de somberte van het verhaal. Zo begint het boek met de ‘geel kleurende bomen’ in oktober tot de ‘eindeloze novemberwinden’, ‘de rook uitstotende schoorstenen die neersloegen in rafelige, langgerekte slierten die wegdreef alvorens te vervliegen langs de kades, en al snel was er de Barrow, die donker was als stout, op door alle regen.’
Met Dit soort kleinigheden brengt Keegan het soort proza waar je stil van wordt: een meeslepend, krachtig en aangrijpend verhaal over een zwarte bladzijde uit de sociale geschiedenis van het katholieke Ierland in de jaren tachtig. Het is pas in 2013 dat de Ierse regering hierover spijt betuigde bij monde van premier Enda Kenny.
Small Things Like These werd verfilmd door de Belgische regisseur Tim Mielants (bekend van o.a. DePatrick, Wil) en opent de 51ste editie van FilmFestGent. De hoofdrol is voor Oscarwinnaar Cillian Murphy (PeakyBlinders, Oppenheimer). Emily Watson in de rol van sister Mary werd onlangs op het Filmfestival van Berlijn bekroond met een Zilveren Beer voor Beste Bijrol.
Dit weekend waren wij nog eens in Antwerpen. Of liever, een deelgemeente van de koekenstad.
Dat komt zo: onze dochter schildert in haar vrije tijd, en wij waren uitgenodigd op een vernissage van haar werken. Die vernissage ging door in Borgerhout, een boogscheut van Antwerpen verwijderd. Na het bezichtigen van haar werken besloten we nog even in Borgerhout te blijven en de streek te verkennen.
Dat viel reuze mee, alle clichés over de Antwerpenaren konden we zonder meer ontkrachten. Niemand keek op ons neer.
Alle clichés over de Antwerpenaren konden we zonder meer ontkrachten. Niemand keek op ons neer.
Een kniesoor die stelt dat Borgerhout al meer een stuk van de parking is, en niet echt ‘’t Stad’, maar voor ons viel dat allemaal onder de noemer ‘Antwerpen'. Ook kon je stellen dat we voornamelijk bediend werden door vriendelijke Belgen van Marokkaanse afkomst, en dat die niet het prototype van een sinjoor zijn, maar voor ons zijn het Antwerpenaren.
Dus werden we overmoedig, en besloten een grote steenweg over te steken, op zoek naar nog meer vertier. Op naar de Dagenraadplaats.
Wat we daar zagen deed ons denken aan Dok Noord in Gent: dezelfde bakfietsen, dezelfde jonge mensen met kinderen, dezelfde rommel op de rommelmarkt, ja zelfs dezelfde cocktails op de terrassen. Onnodig te zeggen dat we ons dadelijk thuis voelden: hier werd niet op ons neergekeken.
De parking was welkom in ‘t Stad.
Maar toen moet er toch iets misgelopen zijn. Ik kan het niet juist aanduiden, maar toen we besloten om iets te eten, zochten we een leuk restaurantje.
Leuk terrasje, maar we besloten binnen te gaan, omdat het weerbericht wat dreigde met regen.
Het was er smal. Vlakbij de deur zat een koppeltje aan een tafeltje. Ze hadden een hond. En, een lange leiband. Zo lang dat hij de doorgang belemmerde.
Hier stonden we: geprangd tussen een snuffelende hond en een collega die met van alles bezig was behalve ons een plaats aan te wijzen
Een normaal mens zou z'n hond wat korter houden, en de doorgang verlenen aan de mensen. Een heel normaal mens zou z'n hond niet meenemen op restaurant. Dat was hier niet het geval.
De kerel keek ons vriendelijk aan, met een blik van: heb je mijn hond gezien? Je mag hem aaien. Hij doet niets hoor!
Iedereen die mij kent weet dat ik meer een kattenpersoon ben, dus negeerde ik de blik, en duwde de hond weg met mijn been. De hond was duidelijk gewoon geaaid te worden, maar geen haar op mijn hoofd dacht eraan te beginnen. De hond begon aan mijn been (en hoger) te snuffelen ...
Een vriendelijk meisje kwam op ons af, en vroeg ons om te wachten om plaats te nemen tot haar collega ons een plaatsje zou aanwijzen. Vriendelijk dat wel, alleen; ze deed het in het Engels. Blijkbaar is de voertaal Engels in ‘t Stad, dacht ik.
Hier stonden we: geprangd tussen een snuffelende hond, die gelukkig niets deed, en een collega van een Engelssprekend meisje, die met van alles bezig was behalve ons een plaats aan te wijzen. Na een paar minuten besloten we dat het goed was geweest. Ik duwde de hond weg, en we verlieten het pand.
Op naar de vriendelijke Antwerpenaren van Marokkaanse oorsprong. Want die kennen tenminste Nederlands.
Volgende week begint de vakantie! Vooraleer je hoofdschuddend denkt dat ik een tekst van enkele maanden geleden per ongeluk nu presenteer, zal ik dit verduidelijken. Na 1 september krijgen de vele grootvaders en grootmoeders weer vrijaf, tenminste tijdens de schooluren. De kleuters, zowel de allerkleinsten als de achttienjarige, worden weer voor onbepaalde tijd in klassen opgevangen. Oef! Een zucht van opluchting bij menig oppasser.
Na 1 september krijgen de vele grootvaders en grootmoeders weer vrijaf
Want, laat ons wel wezen, tijdens die lange grote vakantie zijn de ouders van de ouders vaak de onmisbare schakels. Terwijl papa en mama de broodnodige centen gaan verdienen, moet iemand zich bekommeren om de kroost. Wie kan dat beter dan de generatie die niet meer op de arbeidsmarkt zit, zoals dat heet. Wij negeren even de niet zo verstandige oproep uit sommige kringen om de 60-plussers weer aan het werk te zetten. Alsof alleen betaalde arbeid een zinvolle besteding van de tijd is. Neen, diegenen die de senioren met een nieuwe job willen belasten, hebben duidelijk te weinig van het leven begrepen. Weg ermee.
Alsof alleen betaalde arbeid een zinvolle besteding van de tijd is
Nu de scholen weer opengaan, krijgen de grootouders weer wat adem- en speelruimte. De agenda – elke opa en oma moet tegenwoordig zoiets bijhouden, het liefst in een handige app – biedt nu andere mogelijkheden aan. De citytrips zijn zo’n 30 % goedkoper, de vakantiebestemmingen worden niet langer overspoeld, met andere woorden: tijd voor de uittocht van de grijs- of kaalgeworden burgers! Natuurlijk alleen voor diegenen die daar ook het geld voor hebben. De rest blijft thuis en zoekt andere ontspanning. Zeeën van tijd liggen voor ons. We zouden er wel in kunnen verdrinken. Maar dat gebeurt niet, want na enkele dagen of een paar weken komen ze weer binnenlopen, de hartendiefjes van onze tijd. Wie niet oppast, weet niet wat hij mist. (Lees die laatste zin nog maar eens na.)
Onze streekhistoricus Louis Callaert is niet alleen een lopende encyclopedie over de geschiedenis van Puurs en omgeving, maar ook een zeer krasse, vriendelijke, oude man. Toevallig kwam ik hem tegen in onze bibliotheek en vroeg hem of er in de Warme Middeleeuwen (ca 900-1400) hier wijnbouw was. Die vraag spookte al enige tijd door mijn hoofd, omdat een vriendelijke boer in de buurt vorig jaar in mei met man en macht bezig was een wijngaard aan te planten.
Puurs is nu bekend om zijn ‘witte goud’, de bij fijnproevers bekende en felbegeerde asperges
Twee dagen later vond ik een prachtig geschreven oude ponskaart in onze brievenbus van Louis. Hierop stond: Uit “Obituarium monasterii loci Sancti Bernardi” Lier, 1901, Benedictus van Donninck (in vertaling). Frater Daniël van Duysebock kocht in het jaar 1318, op 2 februari, voor 2 solidi druivelaars uit de streek van Tours voor de pastorij van Pudersse. Op 30 november 1337 kocht pater Johannes van Steenberghe, portier voor het klooster 12 oude druivelaars van Joannes den Pape van Pudersse.
Zo werd duidelijk dat de belangstelling voor de wijnbouw in Puurs en omstreken eeuwen teruggaat en dat de patertjes hierin een belangrijke rol speelden. Puurs is nu bekend om zijn ‘witte goud’. Dat zijn de bij fijnproevers bekende en felbegeerde asperges. De belangrijkste voorwaarde om op de goede grond van Puurs ook wijn te kunnen verbouwen, is de temperatuur. Dat kan nu weer door onze klimaatverandering. In Puurs-Sint-Amands zijn er twee wijndomeinen: het Wijndomein Valke Vleug, wat de vlucht van de valk betekent, in Liezele en Coninckxbeeck in Puurs die de aanleiding van het schrijven van deze blog is.
2023, warmste jaar ooit
We horen nu al 13 maanden lang dat het weer de warmste maand ooit was, maar hoe berekent men dit?
We weten zo langzamerhand wel dat het vorige jaar het warmste jaar ooit was. Wie herinnert zich niet de verwoestende bosbranden in Frankrijk, Griekenland en Canada? Bovendien horen we nu al 13 maanden lang dat het weer de warmste maand ooit was. De conclusie is dan ook gauw getrokken dat de klimaatcrisis de proporties van een klimaatnoodtoestand aan het aannemen is.
De doelstelling om onder de 1,5°C opwarming te blijven is allang gepasseerd, waardoor extreem weer dagelijkse kost is geworden.
Maar hoe berekent men dit? Gewoonlijk vergelijken onderzoekers de gemeten temperaturen voor de maanden juni, juli en augustus van 2023 met die in dezelfde maanden in de periode 1850 tot 1900. Deze periode wordt de referentiewaarde genoemd voor de temperatuur van vóór het begin van de Britse industriële revolutie. Op die manier kon men bepalen dat de vorige zomer 2,07°C warmer was dan die in de referentieperiode dat de IPPC hanteert. Hiermee zijn we dus één van de doelstelling van het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 ruimschoots gepasseerd. Geen wonder dat het weer, zoals al decennialang is voorspeld, helemaal van slag is.
Bomen vertellen een verhaal
Temperaturen op het land in de niet tropische gebieden van het Noordelijk Halfrond in de afgelopen 2000 jaar. De blauwe kleur geeft de met jaarringen gereconstrueerde zomertemperatuur aan; de rode de waargenomen temperaturen ten opzichte van het gemiddelde van 1850-1900. Bron: Esper, et al, 2024. BBC.
Temperaturen op het land in de niet tropische gebieden van het Noordelijk Halfrond in de afgelopen 2000 jaar. De blauwe kleur geeft de met jaarringen gereconstrueerde zomertemperatuur aan; de rode de waargenomen temperaturen ten opzichte van het gemiddelde van 1850-1900. Bron: Esper, et al, 2024. BBC.
De jaarringen van bomen in gebieden met vier duidelijke seizoenen leggen, als een natuurlijke bandrecorder, een aantal kenmerken vast van de omgeving waarin ze opgroeien. Elk jaar maken bomen een nieuw laagje hout aan en wordt de boom dikker. Dat doen de houtvaten. In de lente worden vrij grote houtvaten gemaakt. In de zomer worden de nieuwe houtvaten steeds dunner en in de herfst en winter stopt de groei bijna volledig. Hierdoor ontstaat er een kleurverschil van lichte ringen (snelle groei en grote vaten) en donkere ringen (langzame groei en kleine vaten), dit zijn de jaar- of groeiringen. Door die jaarringen te tellen weet je hoe oud een boom is.
De jaarringen van bomen in gebieden met 4 duidelijke seizoenen leggen een aantal kenmerken vast van de omgeving waarin ze opgroeien
Wanneer een boom goed kan groeien (voldoende licht, water en voedingstoffen) zijn de jaarringen breed. Wanneer er factoren zijn die de groei vertragen (droogte, ziekte, schaduw) dan worden de jaarringen smaller. Bovendien zitten er isotopen in het hout die allerlei informatie geven over het milieu, waaronder de hoeveelheid regen. Het jaarringen archief is tegenwoordig zeer betrouwbaar en goed ‘leesbaar’. Het geeft een waardevolle aanvulling op onze metingen, die zo’n 150 jaar teruggaan.
Jaarringen in bomen vertellen ons een boeiend verhaal over natuurlijke en de door ons veroorzaakte klimaatverandering. Het verschil is enorm. Het effect ook!
Uit het in mei gepubliceerde verhaal blijkt dat de zomer van 2023 maar liefst 2,20oC warmer was dan de gemiddelde zomertemperatuur. Het was daarmee de warmste sinds het begin van onze jaartelling. Dit laat nog eens zien dat onze snelle klimaatopwarming uniek is. Belangrijker is dat er dringend maatregelen worden genomen om dit niet nog verder uit de hand te laten lopen. Ondertussen onderhandelen onze politici verder, zonder zich druk te maken over de klimaatnoodtoestand, want we moeten bezuinigen.
Coninckxbeeck
In mei zagen we zo’n 7.000 palen in rijen op het land staan, waar boer Luc Houben en twee vrienden 45 kilometer draad over spande. Vrolijk vertelde hij ons dat ze aan een jongensdroom werkten: een wijngaard, de Coninckxbeeck. De naam, zo vertelde hij, kwam van de idyllische Koningsbeek, een zijarm van de Vliet en eens de grens tussen de graafschappen Vlaanderen en Brabant.
Op mijn vraag over de grond, waar jarenlang producten van de geïndustrialiseerde landbouw op zijn gekweekt, kreeg ik een gedegen uitleg over de unieke eigenschappen van de Puurse zandleemgronden. Die geeft zowel de witte asperges als de druiven een kenmerkende smaak. Zijn trouwe herdershond stond er kwispelstaartend bij.
Tekst: Jan Stel (Prof. em. Ocean Space and Human Activity, University Maastricht, the Netherlands)
Het zou een bijzonder goed muggenjaar worden. Dat was zo gezegd. Immers, het was vochtig geweest in het voorjaar, en blijkbaar houden muggen daarvan. Of liever, hun larven. Muggen leggen hun eitjes in het water, en dat was overvloedig aanwezig geweest deze lente.
Maar in het begin van de zomer leek het mee te vallen. Blijkbaar was de zomer toch wat te fris, en te nat voor de vliegende en stekende beestjes. Er was geen mug te bekennen bij ons.
Midden in de nacht springt mijn echtgenote uit bed, en steekt het licht aan, op zoek naar de bron van het gezoem
Maar toen veranderde het weer. De natte zomer maakte plaats voor overvloedige warmte. Samen met het warme weer en de warme avonden, kwamen de muggen.
Ik ken weinig mensen die van muggen houden, maar mijn echtgenote reageert alsof ze door een wesp is gestoken zodra ze een hoort zoemen in de slaapkamer. Midden in de nacht springt ze uit bed, en steekt het licht aan, op zoek naar de bron van het gezoem. Pas als ze met een handdoek een paar slachtoffers heeft gemaakt, kalmeert ze wat en gaat ze terug slapen.
Ik bekijk het vanop een afstand, want om eerlijk te zijn, behalve het gezoem, heb ik niet veel last van muggen. Soms wordt ik gestoken, maar tegen de ochtend is er niets meer te zien, en moet ik zoeken naar de plaats waar de mug zou kunnen gestoken hebben. Bij haar is dat anders: ze heeft een week last van hun prik, en door de jeuk krabt ze de beten open. Helemaal niet leuk.
Dus elke avond speelt bij ons hetzelfde ritueel zich af: met de handdoek in de aanslag, voor het slapengaan, het plafond en alle muren afturen naar mogelijke beestjes.
Hoe komen die toch binnen, vraagt ze zich vertwijfeld af. We hebben een hor, maar blijkbaar hebben muggen niet veel plaats nodig.
Ze wordt het nooit moe. Ik lig dan al in bed. Je zal maar een mug wezen, denk ik dan. Liever 's avonds een grote vernietigingsactie dan 's nachts opgeschrikt worden door mijn vrouw die het licht aanknipt en op zoek gaat.
Elke nacht moet ze op jacht en ze vraagt mij om uitleg. Ik plaats liever geen chemische verdelgingsmiddelen, dus een hor en een handdoek moeten het doen.
Ik zal morgen een stick kopen, zegt ze bewust. Goed of niet, kan me niet schelen. Waarom steken die beesten?
Ik probeer haar te troosten met een oud riedeltje uit mijn kindertijd:
alleen mannetjeskrekels schirpen
alleen mannetjesvuurvliegen geven licht
en alleen vrouwtjesmuggen steken
Ze kan het maar matig appreciëren. Vrouwtjes of niet, ze zullen voortaan chemisch verdelgd worden ...
Als je kleinkinderen hebt, is het je misschien al opgevallen. Ja, toen je nog gewoon kinderen had, was het leven zo druk dat je er geen tijd voor had, nietwaar? Maar bij die kleinkinderen heb je het zeker al gemerkt. Als er iets is wat ze niet echt mogen weten of zien, dan hebben ze het al mee voor je het wist. Dat cadeau dat je ‘veilig’ boven in de kast had weggelegd? De eerste keer dat je die kast daarna opende, klonk het: “Wat ligt daarboven, oma (of opa)?”. Het gesprekje dat je voerde terwijl zij stilletjes met elkaar aan het spelen waren, dat komt een van de dagen daarna met een onverwachte vraag terug.
Kinderen moet je geen aandacht leren, ze leven voortdurend in die aandacht
We kunnen er ons elke keer over verbazen, maar eigenlijk is het heel natuurlijk. Kinderen moet je immers geen aandacht leren, ze leven voortdurend in die aandacht. Alles wat nieuw en anders is, nemen ze in zich op. De kinderogen en -oren zijn stukken scherper dan de onze. Ook in het spel zijn zij aandachtig en daarom zijn zij ook wel boos als wij hen vragen om ermee op te houden om te komen eten bijvoorbeeld. Zij zaten immers volledig ‘in’ hun spel en nu wordt het afgebroken. Die ingespannen aandacht blijven ze een aantal jaren houden.
Daarna worden ze groter, ze groeien op en willen puberen. Plots is die geconcentreerde aandacht weg. Ook weer vanzelfsprekend, want de puber is zich aan het voorbereiden om een groot mens te worden, een volwassene. Vandaar dat hij of zij de aandacht probleemloos verspreidt en vele dingen tegelijk wil doen. Om dan nog voldoende aandacht te krijgen, moet de puber zich concentreren, maar er zijn zoveel verstoringen dat dat soms moeilijk gaat. Voor jaren zal dat een probleem zijn.
En dan, eenmaal de man of vrouw een senior is, komt de aandacht terug. Gedaan met veel dingen tegelijk doen, het gaat nu nog maar moeizaam. Als we dan tegelijk het kleine kind in ons terugvinden, dan hebben we de sleutel tot het geluk (her)ontdekt.
Beklijvend regiedebuut over moederschap, kindermoord en migratie.
Voor het rechtbankdrama Saint Omer baseerdede Franse documentairemaakster Alice Diopzich op het waargebeurde verhaal van Fabienne Katou, een Frans-Senegalese studente filosofie die in 2013 haar vijftien maanden oude baby liet verdrinken op het strand in Berck. Ze verklaarde onder invloed te zijn van hekserij.
Ze reist naar Saint Omer om het assisenproces te volgen tegen Laurence Coly die terechtstaat voor de moord op haar baby
De filmtitel is genoemd naar een stadje in Noord-Frankrijk, die ook het decor is van de film. Centraal staat de zwangere auteur/professor Rama (Kayije Kagame). Ze werkt aan een boek over Medea, een personage uit de Griekse mythologie dat haar twee zoontjes vermoordde om zich te wreken op haar man die haar in de steek liet. Uit een reeks flashbacks vernemen we dat ze een slechte relatie met haar moeder heeft. Ze reist naar Saint Omer om het assisenproces te volgen tegen de immigrante Laurence Coly (Guslagie Malanda) die terechtstaat voor de moord op haar baby van vijftien maanden. Terwijl het proces doorgaat, trekt Rama elke zekerheid over haar moederschap in twijfel. De beschuldigde, werkzaam aan een doctoraat, blijft overtuigd dat hekserij de dood van haar kind veroorzaakte.
In interviews verklaarde Diop dat ze deze film wilde maken om het portret te maken van een zwarte vrouw, hoogopgeleid, intellectueel maar ook vol kwetsbaarheid. Tevens wilde ze dat alle vrouwen, migrant of niet, zwart of niet, zich op de een of andere manier met haar konden identificeren en zich misschien afvroegen wat ze in haar plaats zouden doen. Dat was voor haar de motivatie die haar ertoe dreef om Saint Omer, samen met Amrita David en Marie Ndiaye, te schrijven.
Dit beklijvend regiedebuut over moederschap, kindermoord en migratie met indringende dialogen afkomstig uit de authentieke notulen van het proces, èn de onvergetelijke hypnotiserende blik van Guslagie Malanda, werd terecht bekroond met o.a. de Grote Juryprijs op het Filmfestival van Venetië 2022, de Luigi De Laurentiis Award voor het beste debuut en op de 49ste editie van Film Fest Gent bekroond met de Grand Prix voor Beste Film.
Je kan de film bekijken op Sooner (Video on demand), Youtube (vanaf € 2,99), Google Play Films (vanaf € 2,99), Apple TV (vanaf € 2,99) en Amazon Prime (vanaf € 2,99).
De verkiezingen zijn nu al even achter de rug en wij hebben nog altijd geen regering, noch federaal, noch Vlaams. Toch blijft het leven gewoon doorgaan. Alvast een bewijs dat ons landje nog niet zo slecht is georganiseerd, toch? Nu hangen er evenwel nieuwe, lokale verkiezingen in de lucht en in relatieve stilte zijn alle partijen zich aan het voorbereiden, al was het maar door te zoeken naar bekende koppen. Kandidaten worden immers niet altijd verkozen op basis van hun kwaliteiten, dan wel wegens hun populariteit. We kennen de gevolgen …
Tot mijn verbazing kwam er in onze stad een programmapunt naar voren dat mij echt verbaasde: veiligheid
Toch moet er ook een verkiezingsprogramma worden opgesteld en zo was ik daar ook mee bezig. Tot mijn verbazing kwam er in onze stad een programmapunt naar voren dat mij echt verbaasde: veiligheid. Zoals in de meeste Vlaamse steden en gemeenten loopt het toch nogal goed op dat vlak, mag men denken. In enkele grote steden zijn er duidelijk problemen en al jaren slaagt men er niet in die onder controle te krijgen. Maar in de gemiddelde gemeente is veiligheid toch echt geen prioriteit. Of vergis ik mij?
Wij leven in een van de veiligste landen ter wereld en toch is men bang
Nog meer verbaasde mij het feit dat de bekommernis om veiligheid vanuit de jongere kandidaten kwam. Blijkbaar vindt een deel van onze jeugd dat er mee controle (camera’s!) moet komen, dat er meer politie te zien moet zijn. Natuurlijk leeft dat onveiligheidsgevoel ook bij oudere mensen. Vanwaar komt dat toch? Wij leven in een van de veiligste landen ter wereld en toch is men bang. Een gevoel dat wordt aangewakkerd door de media, door de bijna dagelijkse boodschappen over geweld? Ook als de misdaadstatistieken aantonen dat het geweld niet toeneemt, blijft de onveiligheid spoken. De remedie? Meer controle, meer politie, strenger optreden, zwaarder straffen.
Maar zo offeren we natuurlijk onze vrijheid op. Maximale veiligheid vind je in een stevige dictatuur, een echte politiestaat. Anders gezegd: willen we niet liever kiezen voor de vrijheid, vrijheid met een stukje onzekerheid, dan voor meer beperkingen? Kiezen voor het leven met de onzekerheden die erbij horen. Als we voor de harde weg kiezen, dan word ik echt bang.
