Hartenwens: sterrenkok voor een dag

door S-Plus
11-10-2021

Al jarenlang laat S-Plus dromen van kwetsbare ouderen in vervulling gaan dankzij het project Hartenwens. Door corona lag het project even stil. Maar dromen blijven. Dit jaar was het de beurt aan Roza. Haar ultieme droom? Kijken hoe het er aan toe gaat in de keuken van een sterrenrestaurant.

Roza (84) woont tegenwoordig in een serviceflat in Meerhout. Maar ze heeft vroeger 32 jaar lang gewerkt als hulpkok in de keuken van het gemeenschapsonderwijs. Haar passie voor koken is nooit verdwenen en ze wou al jaren eens weten hoe het er aan toe gaat in de keuken van een sterrenrestaurant. Die droom ging op donderdag 7 oktober eindelijk in vervulling dankzij het project Hartenwens. Samen met actrice Chris Lomme, meter van het project, mochten ze een kijkje nemen in de keuken van sterrenrestaurant Colette te Averbode.

Roza was diep onder de indruk wanneer ze de werking van de keuken zag, want het was totaal iets anders dan haar vroegere werkomgeving. Daar bereidde ze elke dag maaltijden voor 85 scholieren, maar dat was natuurlijk dagelijkse kost. De specialere gerechten die in een sterrenkeuken worden bereid, had ze nooit moeten maken, want dat zouden de scholieren niet gelust hebben. In de sterrenkeuken van chef Thijs Vervloet keek ze haar ogen uit. En het bleef niet bij enkel kijken, ze mocht ook een handje toesteken bij de voorbereidingen. Ze hielp bij het maken van Canalés, een koekje uit de streek rond Bordeaux in Frankrijk.

Ook Chris Lomme was zeer enthousiast en vond het fantastisch om te zien. Ze is zelf een fanatieke bewonderaarster van de verschillende keukens. Maar die van een sterrenrestaurant had ze nog nooit van dichtbij gezien.

Thijs Vervloet, de chef van restaurant ‘Colette’, was op zijn beurt ook onder indruk. Hij vond het een hele eer om Roza te mogen ontvangen en zo haar droom in vervulling te laten gaan. Voor hem was het ook een bijzonder gebeurtenis. Thijs heeft namelijk leren koken van zijn grootmoeder. Maar vandaag waren de rollen omgedraaid en mocht hij een grootmoeder wat kennis bijbrengen en haar zo een unieke dag laten beleven.

Het volledige interview kan je hier beluisteren.

 

Sterrenkok

 

Sterrenkok

 

Sterrenkok

 

Sterrenkok

 

Sterrenkok

Bewegen: belangrijk om bij stil te staan

door Gertie Brouwers
22-08-2023

Een belangrijk onderwerp om bij stil te staan is ‘voldoende beweging’. Ook onze S-Plusleden zijn hiervan overtuigd. Bij de ledenbevraging rond gezondheid in 2021 gaf maar liefst 27,6 % dit aan. Het thema bewegen staat dan ook op de 2de plaats van belangrijke onderwerpen binnen S-Plus, na de snel evoluerende digitale wereld. 

Positieve effecten

Onder de S-Plus leden beweegt 71,2 % zeer vaak tot vaak (= minimum 30 minuten matig intensief per dag) en 7,7 % zelden tot nooit. Een mooi cijfer, als je weet dat voldoende bewegen tal van voordelen heeft voor lichaam en geest.

Beweegactiviteiten kunnen ingedeeld worden van licht, naar matig tot hoog intensief

  • Het geeft energie
  • Het voorkomt ziektes zoals een beroerte, diabetes type 2, kanker en depressieve symptomen
  • Het zorgt voor een behoud aan spierkracht
  • Het verkleint het risico op breuken door het versterken van de botten, wat belangrijk is om zelfstandig te kunnen leven
  • Het vermindert stress
  • Het verbetert de slaap
  • Het houdt je hart gezond
  • Het heeft een positief effect op de spijsvertering
  • Het zorgt voor een betere lichaamshouding
  • Het versterkt de rug
  • Het helpt om op gewicht te blijven of overtollige kilo’s te verliezen
  • Het zorgt voor meer zelfvertrouwen
  • Het remt cognitieve achteruitgang af, zoals bij dementie
  • Het zorgt voor een beter geheugen, aandacht en reactiesnelheid
  • Het vergroot sociale contacten wanneer je in groepsverband aan je conditie werkt

Beweegintensiteit

De meeste oudere volwassenen zijn ondertussen al lang overtuigd van het belang van bewegen. Vaak komt wel de vraag hoe vaak je moet bewegen om een effect te hebben en wat hierbij de beste activiteit is.

Beweegactiviteiten kunnen ingedeeld worden van licht, naar matig tot hoog intensief. Maar wat is nu die intensiteit en welke beweegactiviteiten vallen hieronder?

Licht intensief bewegen doe je wanneer je niet sneller gaat ademen, je hartslag normaal blijft en je gewoon kunt praten. Voorbeelden van deze activiteiten zijn: staand bellen, koken, traag stappen of slenteren en yoga.

Bij matig intensief bewegen ga je sneller ademen maar ben je niet buiten adem. Je hartslag gaat omhoog maar je kan nog steeds gewoon praten. Voorbeelden van matig intensieve activiteiten zijn (elektrisch) fietsen, werken in de tuin, ramen wassen en doorwandelen.

Weet dat zelfs kleine beetjes helpen, bewegen loont altijd!

Bij hoog intensieve beweegactiviteiten ga je veel sneller ademen, begin je te zweten, kan je moeilijk praten en gaat je hartslag de hoogte in. Voorbeelden van deze activiteiten zijn: de trap nemen met een volle boodschappentas, stevig doorfietsen en joggen. Als je ongetraind bent, is het niet slim om hoog intensief te bewegen. Bouw traag en langzaam op om blessures en overbelasting te voorkomen. Zorg daarnaast ook voor een goede opwarming en afkoelactiviteit nadien. Bespreek jouw beweegplannen ook vooraf met je huisarts.

Hoeveel moet ik bewegen?

Per leeftijdscategorie bestaan er beweegnormen. Deze norm geeft aan hoeveel je zou moet bewegen om er de positieve effecten van te ondervinden. Voor 65-plussers geldt de volgende beweegnorm (keuze uit):

  • minstens 150 tot 300 minuten per week matig intensief bewegen, de minuten mogen over de weekdagen verspreid worden, bv. 5 dagen per week 30 minuten;
  • OF minstens 75 tot 150 minuten per week aan een hoge intensiteit bewegen, ook dit mag verspreid worden over de week, bv. 3 dagen per week 25 minuten;
  • OF minstens 150 minuten per week bewegen aan een matige én intensieve intensiteit. Iedere minuut aan een hoge intensiteit telt voor 2 minuten;
  • OF 8000 stappen per dag.

en

  • bijkomend minstens 3x/week specifieke activiteiten om de spieren en botten te versterken.

Het aantal minuten mag ook meer zijn. Iemand die meer dan de helft van zijn dag stilzit, wordt aangeraden om per week minstens 5 uur matig tot hoog intensief te bewegen. De richtlijn geldt ook voor personen die minder mobiel zijn of in een rolstoel zitten. Natuurlijk wordt er best rekening gehouden met het eigen lichaam en moet overbelasting vermeden worden.

Focus niet teveel op al deze normen, weet dat zelfs kleine beetjes helpen. Bewegen loont altijd!

Zit minder lang stil

Het omgekeerde van bewegen is stilzitten (sedentair gedrag). Dit is alles wat we doen terwijl we zitten of liggen en waarbij we weinig energie verbruiken. Slapen valt hier niet onder. Voorbeelden van sedentair gedrag zijn tv-kijken, in de auto zitten, een tablet of gsm gebruiken. Veel stilzitten en liggen zorgt voor een snellere afname van de mobiliteit, hetgeen een negatieve invloed heeft op de zelfredzaamheid. Een aantal tips om teveel zitten en liggen te beperken zijn:

  • Sta recht tijdens het koken (bv. bij het schillen van de aardappelen of het koken van het water)
  • Breng iemand een bezoekje in plaats van ernaar te telefoneren
  • Neem de rollator in plaats van de rolstoel
  • Blijf staan bij het wachten op het openbaar vervoer
  • Doe niet alle huishoudelijke taken na elkaar maar verspreid deze doorheen de dag, op die manier wissel je zitten en liggen vlugger af met bewegen
  • Sta tijdens de reclame op
  • Vermijd urenlang stilzitten of liggen
  • Zet een alarm dat aangeeft dat je na 30 minuten even moet rechtstaan
  • Haal één glas water per keer
  • Koop een stappenteller en monitor het aantal stappen dat je zet per dag
  • Zet je auto een paar 100 meter verder van de locatie waar je moet zijn, op die manier motiveer je jezelf ook een kleine afstand te wandelen

Elke stap telt!

Ook de missie van S-Plus is om mensen gezond en actief te houden. Op onze website staan er tal van activiteiten om aan je gewenste aantal stappen te geraken. Schrijf je in op een van onze gezondheidswandelingen en begin vandaag aan je extra stappen!

Tekst geschreven door: Charlotte Brys

Lees meer over
De zin en onzin van zonnecrème
'Alles op sijne tijd*': bezoek het Kasteel van Gaasbeek

De zin en onzin van zonnecrème

door Sanne Van de Velde
07-07-2023

Moet je smeren als de zon niet schijnt? Is factor 30 voldoende? En kan ik wel nog bruinen met zonnecrème? We spraken met Frederic Vannieuwenborg, mede-oprichter en product-ontwikkelaar van Sundo, over de zin en onzin van zonnecrème.

Als de zon schijnt, dan genieten we met volle teugen. Net daarom durven de nadelige effecten van zonlicht wel eens vergeten of negeren. Naast licht en warmte geeft de zon ook UV-straling af. Ons lichaam heeft een bepaalde hoeveelheid UV-licht nodig, bijvoorbeeld om vitamine D aan te maken. Maar te veel straling kan ook slecht zijn voor de huid en verhoogt de kans op verbranding en huidkanker.

Huidkanker is in vele landen een van de meest voorkomende kankers

Afhankelijk van de golflengte zijn er 3 categorieën UV-straling. UVc-straling is het meest schadelijk maar wordt gelukkig tegengehouden door de ozonlaag en atmosfeer. Een deeltje UVb-stralen en veel UVa-stralen bereiken wel onze huid in mindere of meerdere mate. UVb-stralen dringen door tot in onze opperhuid waar ze zorgen voor de aanmaak van melanine die resulteert in een langere bruine kleur en een dikkere huid. Dit beschermende schild is al een eerste teken van huidbeschadiging. Blijft de huid verder onbeschermd blootgesteld dan zal ze verbranden.

UVa-stralen daarentegen worden helemaal niet zo goed geblokkeerd door wolken of ramen en zijn veel meer aanwezig, ongeacht het seizoen. Het zijn net deze stralen die dieper in de huid doordringen. Onder invloed van UVa-straling zal de huid kortstondig donkerder worden, versneld verouderen en beschadigd geraken. Zowel UVa- als UVb-stralen kunnen het DNA aantasten met mogelijk huidkanker tot gevolg.

Huidkanker is in vele landen een van de meest voorkomende kankers. Hoewel we allemaal wel weten dat we de zon rond de middaguren moeten mijden, schaduw moeten opzoeken en aangepaste kledij moeten dragen om de schade te beperken, doen we vaak net het omgekeerde; met zo min mogelijk textiel om het lijf vertoeven in de zon. Op die momenten is zonnecrème, als we ze goed gebruiken, een laatste reddingsboei voor onbelemmerd en beschermd te genieten in de zon. 

Als de zon niet schijnt of als ik in de schaduw zit, dan moet ik me niet insmeren
Niet correct. UV-straling kunnen we niet zien of voelen, dus we kunnen ook niet oordelen in welke mate UV-straling aanwezig is. Afhankelijk van het grondoppervlak kan UV-straling ook gereflecteerd worden, denk aan water, sneeuw of zand. Ook het type van je parasol (kleur, dichtheid van de weving) bepaalt hoe gemakkelijk UV erdoorheen gaat, hetzelfde geldt voor het bladerdak van een boom. Dus al zit je onder een parasol of boom, je kan nog steeds verbranden.

Ook bewolking is geen betrouwbare indicator voor UV-straling. Afhankelijk van het type en concentratie heeft bewolking veelal een reducerend effect op UV-straling. Maar in sommige gevallen kan bewolking (bvb. verspreide bewolking) net het omgekeerde effect hebben en plaatselijk de UV-straling verhogen. Check daarom altijd de UV-index om te bepalen of insmeren nodig is (UV-index is 3 of meer) of niet.

Waterbestendige zonnecrème hoef je maar één keer per dag op te smeren
Dit is niet correct. Waterbestendige zonnecrème bevat ingrediënten die ervoor zorgen dat het product minder snel afspoelt van de huid. Dus na contact met water of hevig zweten blijft de bescherming beter zitten. Maar na verloop van tijd zullen de beschermende filters even goed in werking verminderen door verdunning en beweging. Ook voor waterbestendige zonnecrèmes geldt eigenlijk het advies: frequent opnieuw aanbrengen.

Zonnecrème houdt veroudering van de huid tegen
Correct. Zonnecrème is het beste middel tegen veroudering. 90 % van de huidveroudering, denk aan rimpels en pigmentvlekken, is te wijten aan de effecten van UVa-straling. Kies daarom voor een zonnecrème die ook UVa-filters bevat.

Zonnecrème houdt ook de aanmaak van vitamine D tegen
Vitamine D hebben we nodig voor botopbouw en een tekort ervan wordt ook in verband gebracht met andere ziektes zoals de werking van ons immuunsysteem, dementie, diabetes en hart- en vaatziekten. Zonlicht is onze voornaamste bron van vitamine D. Onze huid heeft namelijk UVb-straling nodig om vitamine D aan te maken. Wanneer we dat licht gaan blokkeren met zonnecrème wordt er minder vitamine D aangemaakt. De uitspraak is dus waar, maar heeft een belangrijke kanttekening. Meerdere onderzoeken toonden al aan dat gebruik van zonnecrème niet leidt tot een tekort aan vitamine D. Langdurig onbeschermde blootstelling aan zonlicht is dus geen goed advies in geval van vitamine D tekort. In dat geval zijn supplementen en voeding, rijk aan vitamine D, betere oplossingen.

Belangrijker dan een hoge SPF-waarde, is het goed aanbrengen van de zonnecrème

Een hogere SPF betekent dat de zonnecrème veiliger is
De Sun Protection Factor (SPF) is een maat voor hoe goed een zonnecrème je beschermt tegen de schadelijke effecten van UVb-straling. Om er zeker van te zijn dat de zonnecrème ook bescherming biedt tegen UVa-straling, dien je het omcirkelde UVa-sysmbool terug te vinden op de verpakking. Maar belangrijker dan een hoge SPF-waarde, is het goed aanbrengen van de zonnecrème. De vermelde beschermingsfactor wordt immers maar bereikt bij het rijkelijk en frequent aanbrengen van zonnecrème. Daar wringt het schoentje helaas te vaak. Om goed te beschermen wordt 2 milligram per vierkante centimeter huid aangeraden, dit vertaalt zich tot een halve theelepel voor het gezicht en 6,5 eetlepels voor een volledige persoon. Dit is veel, zeker als je dat dan nog eens frequent dient te herhalen omdat de aangebrachte bescherming na verloop van tijd afneemt van het type filter, weggevaagd geraakt door dagdagelijkse bewegingen en als je veel gezweet of gezwommen hebt. Het is niet onlogisch dat er te weinig gesmeerd wordt, maar het effect van de bescherming neemt hierdoor wel snel af. Frequent smeren van een hogere SPF is daarom aan te raden, want zelfs bij normaal smeergedrag is er dan nog een degelijke mate bescherming.

Zonneolie beschermd mijn huid even goed als zonnecrème
Zonneolies hebben de naam van niet tot weinig te beschermen. Er zijn namelijk heel wat zonneolies op de markt die net het bruinen stimuleren, maar weinig bescherming bieden. Echter een zonneolie met een SPF van 30 of 50 op de verpakking, biedt evenveel bescherming als een zonnecrème met diezelfde SPF.

Als mijn dagcrème al SPF15 bevat, heb ik een minder hoge factor van zonnecrème nodig
Het is goed dat er UV-filters verwerkt worden in gelaatsverzorgingsproducten, ons gezicht is immers het meest blootgesteld aan zonlicht. In wintermaanden kan dit volstaan, maar bij weersomstandigheden met hogere UV-straling kan het ook een vals gevoel van veiligheid creëren. Dagcrèmes worden typisch maar een keer per dag aangebracht en bieden vaak geen hoge bescherming. Voor een volwaardige bescherming is een goede, dikke laag nodig die af en toe opnieuw dient aangebracht te worden. Om die redenen krijgt gebruik van een volwaardige zonnecrème toch de voorkeur.

Factor 50 hoef je niet zo vaak opnieuw aan te brengen
Dit is niet waar. Van elke zonnecrème verdwijnt de beschermende laag UV-filters in meer of mindere mate door beweging en de weersomstandigheden. Factor 50 beschermt tegen meer schadelijke UV-stralen, maar niet per se langer.Daarom is opnieuw insmeren om de twee uur aangeraden, ongeacht het type zonnecrème. Zo ben je altijd beschermd. Bij zwemmen en hevig zweten, dien je nog vaker te smeren omdat de bescherming gedeeltelijk of geheel weg is na afspoelen en afdrogen.

Tussen zonnecrème met SPF30 en SPF50 zit eigenlijk maar een klein verschil
Dit is juist. Maar zoals eerder gezegd, kijk niet enkel naar de SPF, maar focus je vooral op het goed en frequent aanbrengen van zonnecrème. Beter frequent SPF30 smeren dan 1 keer SPF50.

Al zit je onder een parasol of boom, je kan nog steeds verbranden

Een kwartier voor ik mij blootstel aan de zon, smeer ik mij in met zonnecrème
Juist. Dit komt omdat verschillende ingrediënten van zonnecrèmes tijd nodig hebben om in de huid te dringen of op te drogen om een goede beschermlaag te vormen tegen UV-licht. Een nieuwe laag zonnecrème, die nog nat is, wordt ook te makkelijk afgevaagd door veel activiteit zoals sporten of werken.

Als ik mij insmeer, dan krijg ik geen bruine kleur
Dit is niet correct. Geen enkele zonnecrème kan 100 % UV-stralen blokkeren. De huid zal nog steeds bruinen, maar trager. Maar vergeet niet dat een gebruinde huid een natuurlijk reactie- en afweermechanisme is. Dus een bruine huid is een reeds beschadigde huid.   

Als ik al gebruind ben, dan hoef ik mij niet meer in te smeren
Niet waar. Een gebruinde huid, is een huid die zichzelf al probeerde te beschermen tegen de zon. Maar die bescherming is vergelijkbaar met een lage SPF beschermingsfactor. De huid kan nog steeds verbranden, ook al is ze bruin.

Hoe duurder de zonnecrème, hoe beter de kwaliteit
Dit is niet correct. De producteisen en -testen zijn namelijk dezelfde voor een bepaalde SPF, ongeacht de kost van een product. Als een goedkopere zonnecrème beweert een bepaalde SPF te halen dan heeft dit product dezelfde beschermingsfactor als een duurde tegenhanger. Wel kunnen er veel verschillen zitten op ingrediënten, geur, smeerbaarheid en effect op natuur en dier.

Sundo, de producent van ’s werelds eerste slimme zonnecrème dispenser
Je hebt ze misschien al ergens gezien, de SMOTspots van Sundo. Met hun toestellen verdelen ze gratis zonnecrème met SPF30 of SPF50, zodat mensen zich beter gaan beschermen tegen de schadelijke effecten van de zon. De dispensers staan niet alleen aan de kust, maar ook op plaatsen waar we niet meteen denken aan smeren, zoals speelpleinen, zomerterrasjes, sportvelden en werven. Zo willen ze samen naar een zonveilige toekomst gaan.

Dit is een artikel uit S-Plus Mag juli-augustus-september 2023. Lees hier nog meer artikels.

Hartenwens: S-Plus vervult wens van Victorine

door S-Plus
15-10-2019

Binnen het project ‘Hartenwens’ vervult S-Plus ieder jaar een aantal wensen en dromen van oudere senioren. Van een duosprong uit een vliegtuig tot het eten van een dame blanche … het kan allemaal. Sinds 2017 doen we dit onder het meterschap van Chris Lomme.

Op 14 oktober kwam de hartenwens van Victorine Govaerts uit Rillaar uit.  Victorine baatte er jarenlang café ‘Sportwereld’ uit. Het was in dit café dat de toen 9-jarige Davy Gilles zijn eerste live-optreden gaf, samen met zijn vader en ooms. Het bleef niet bij één optreden, Davy kwam er wel vaker repeteren. Meer dan 30 jaar later is Davy Gilles als lid van De Romeo’s een echte Vlaamse vedette. Het was de wens van Victorine om het optreden van destijds nog eens over te doen. Ze nodigde hiervoor haar familie en vrienden uit en de senioren uit het Dienstencentrum Zonnedries.

Victorine

ROB maakte er een mooie reportage over.

Steek de barbecue maar aan!

door Nathalie Daems
13-05-2019

Je ontsnapt er niet aan: bij de eerste warme dagen van het jaar komt de lekkere geur van de barbecue je tuin binnen gewaaid. Deze zomerse geur geeft je niet alleen zin in al dat lekkers, maar geeft ook een gevoel van gezelligheid, zomer, … Daarom wordt de barbecue tijdens de zomermaanden bij de meesten onder ons vanonder het stof gehaald om gezellige, lange en vooral lekkere culinaire avonden tegemoet te gaan.

We vergeten wel eens dat we op verschillende manieren kunnen barbecueën, zowel op een gezonde als op een ongezonde manier. Er wordt vaak gewaarschuwd voor bijvoorbeeld in houtskool geroosterd vlees. Dat kan kankerverwekkend zijn.

Tijdens het roosteren van vlees en vis kan vocht en vet door het rooster van de barbecue op de gloeiende kolen druipen. Door de grote hitte komt er een bepaalde stof vrij en die komt op het vlees terecht wanneer de door het vet veroorzaakte rook opstijgt. Deze polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PCA) zijn schadelijk voor de gezondheid en kunnen leiden tot kanker.

Gezond barbecueën

Als je gebruik maakt van een houtskoolbarbecue, gebruik dan kolen die gezuiverd zijn. Hout is niet geschikt en zeker niet als het geverfd is. Om de kolen aan te steken zijn uitsluitend brandpasta of aanmaakblokjes toegestaan. Petroleum gebruik je best niet, omdat die niet volledig verbrandt waardoor er schadelijke stoffen kunnen ontstaan. De hoeveelheid PCA’s is ook afhankelijk van de afstand tussen de kolen en het grilloppervlak. Je laat er dus best minstens 10 cm tussen zitten, meer is natuurlijk nog beter. De concentratie aan PCA’s is wel beduidend lager als je werkt met een elektrische barbecue, maar dan mis je wel de typische smaak van een houtskoolbarbecue.

Eens de barbecue aangestoken, voorzie je best voldoende tijd (minimum 30 minuten) vooraleer je start met bakken. De houtskool moet namelijk gloeien met een laagje as op en de vlammen moeten verdwenen zijn. Vanaf dan kun je aan de slag gaan.

Worst of toch iets anders?

In de barbecuepakketten in de supermarkt of bij de beenhouwer worden vaak dezelfde stukken vlees aangeboden. Zo zijn braadworsten, hamburgers, speklappen, steaks en kippenboutjes het meest populair. Dat zijn niet de meest gezonde vleessoorten. Uit onderzoek blijkt dat het eten van rood of bewerkt vlees kan bijdragen tot de ontwikkeling van dikke-darmkanker. Je kiest beter voor magere vleessoorten, gevogelte en verschillende soorten vis. Zo kunnen een stukje kip- of kalkoenfilet of een scampispies lekkere alternatieven zijn voor een steak of een stuk varkensvlees.

Je kan jezelf en je gasten eens verwennen met een groentenspies. Je neemt een satéstokje en rijgt er verschillende soorten lekkere groenten aan, zoals champignons, courgettes, uien, cherrytomaatjes, paprika’s, … Ook gegrilde maiskolven zijn heel lekker. Deze groenten zitten boordevol vitaminen en mineralen. Naast groenten kan je ook fruit op de barbecue leggen om een zoete toets tijdens de maaltijd of als dessert op tafel te toveren. Een banaan met chocolade gerold in aluminiumfolie kan een heerlijke afsluiter zijn, maar een appel of een ananas kunnen even goed zorgen voor die lekkere zoete toets. Genoeg alternatieven dus. 

Bereidingstips

Om infecties te vermijden laat je vlees, vis, sausjes en salades niet zomaar buiten in de warmte staan. Haal vlees en vis pas uit de koelkast als de barbecue gebruiksklaar is. Leg gebakken stukken nooit op een schotel waar voordien rauwe producten lagen. Grote stukken kan je voorbakken, zo vermijd je rauw vlees.

Als het vlees eenmaal op de barbecue ligt, prik dan nooit in het vlees. Op deze manier gaat er vleessap verloren en wordt het taai. Draai de stukken vlees daarom om met een barbecuetang. Door op voorhand vlees, vis of gevogelte te marineren of in te smeren met olijfolie, zorg je ervoor dat het vet niet uit het vlees loopt en het malser wordt. Let wel op dat je het teveel aan marinade laat afdruipen vooraleer je het vlees op de barbecue legt.

De groentespiesen zijn natuurlijk veel sneller gaar dan bijvoorbeeld een stukje vlees. Let hier op zodat ze zeker niet verbranden. Zwart geblakerde groenten maar ook verbrand vlees of vis zijn zeer ongezond en kunnen beter niet meer opgegeten worden.

Na al dat lekkers

Let op dat je de barbecue niet verplaatst, zolang hij nog warm is. De houtskool blijft urenlang nagloeien, je kan de houtskool best bedekken met een laagje zand. Een gastoestel bewaar je buiten en haal de stekker uit het stopcontact. Restjes van vlees of vis berg je best zo snel mogelijk op in de koelkast. Als vlees of vis enkele uren buiten de koelkast heeft gestaan, gooi je het best weg. Dit geldt ook voor salades en andere producten die koud moeten staan.

Met onze tips kan je nu lekker én gezond barbecueën. Smakelijk! 

Eet je gelukkig

door Nathalie Daems
19-03-2018

Van chocolade word je gelukkig. Het zou hetzelfde gevoel geven als de 1000 vlinders die je voelt als je verliefd bent. Allicht een beetje overdreven, maar wie heeft het nog niet ervaren? Het stukje chocolade dat je overstelpt met een zeker geluksgevoel. Maar wist je dat niet alleen chocolade je gelukkig kan maken? Ook andere voeding zou zo’n positief effect kunnen hebben. Hoe komt dat? It’s all in the brain.

Gezonde voeding maakt gelukkig

Onze voeding heeft direct en indirect een grote invloed op ons geluk. Zo geef je jezelf een perfecte start van de dag met een energierijk ontbijt of met het eten van een stuk fruit of noten boordevol vitaminen. Maar hoe komt het dat voeding ons geluk zo kan beïnvloeden? Om dat te begrijpen moeten we weten hoe ons brein ons humeur beïnvloedt.

Onze hersenen gebruiken neurotransmitters ofwel hormonen om met de rest van ons lichaam te communiceren. Bij het eten van sommige soorten voedsel reageert ons lichaam door het aanmaken van hormonen, die ons een fijn gevoel kunnen geven. Daarnaast zorgt gezonde voeding er natuurlijk ook voor dat de kans groter is dat we gezond blijven. Hierdoor is het makkelijker om gelukkig te zijn, omdat je niet gehinderd wordt door fysieke gebreken.

Allemaal goed en wel, maar wat moet ik dan eten?

Happy food: 9 voorbeelden

Avocado bevat heel wat goede voedingswaarden, zoals vitamine C, vezels en vitamine K. Daarnaast zorgt avocado ervoor dat de bloeddruk laag blijft en stimuleert het de serotonineaanmaak in de hersenen, de stof waar mensen met een depressie een tekort aan hebben. Het mooie aan het verhaal is, dat je slechts een halve avocado per dag nodig hebt om er de voordelen van te voelen.

Chilipeper is misschien iets voor de durvers onder ons. Je moet eerst pijn doorstaan voordat je er blij van wordt. Bij het eten van een chilipeper komt er namelijk heel wat capsaïcine vrij, een stof die de hersenen automatisch linken aan pijn. Om die pijn de baas te kunnen, wordt er heel wat endorfine aangemaakt, wat weer invloed heeft op je geluksgevoel.

Pompoenpitten bevatten tryptofaan, een aminozuur dat serotonine aanmaakt en dus invloed heeft op de stemming, emoties, de eetlust en het geheugen. Pompoenpitten zitten ook boordevol magnesium, dat niet voor niets het anti-stress mineraal wordt genoemd. Magnesium heeft namelijk een ontspannend effect.

Griekse yoghurt bevat heel veel calcium, nog meer dan melk. Calcium helpt de hersenen om een geluksstofje vrij te laten komen. Daarnaast bevat Griekse yoghurt meer eiwitten dan gewone yoghurt en is daarom dus beter voor de lijn!

Asperges bevatten een hoge hoeveelheid foliumzuur en tryptofaan. De helft van de mensen met een depressie heeft een laag foliumzuurgehalte. De hersenen gebruiken tryptofaan om serotonine aan te maken wat helpt bij het stabiliseren van stemmingen.

Kokosnoot is naar het schijnt het meest gelukkig makende eten! Het wordt vaak gebruikt in ongezonde toetjes, maar kokosnoot op zich is eigenlijk helemaal niet zo slecht. Kokosnoten bevatten triglyceriden, dat zijn speciale vetten die zorgen voor een betere ‘mood’ en ze verbeteren de gezondheid van je hersenen.

Bloemkool zit vol met vitamine B6 en foliumzuur, die je lichaam gebruikt om neurotransmitters zoals serotonine en dopamine aan te maken.

Walnoten zijn de multivitaminen van de natuur, omdat ze boordevol goede voedingsstoffen zitten. Ze bevatten omega-3-vetten, die het risico op een depressie verminderen. Maar ze zijn ook rijk aan vezels die je spijsvertering bevorderen.  Een gezonde darm stuurt immers de voedingsstoffen uit je eten naar je hersenen.

Zalm geeft je humeur een boost. Deze vette vis zit boordevol omega-3 vetzuren, die zorgen voor een vrolijke stemming. Bij mensen waar niet zo vaak een vette vissoort op het bord pronkt, neemt de kans op een slecht humeur én een depressie toe. Zeker niet van het menu halen, is de boodschap.

Dit zijn maar enkele voorbeelden, er zijn nog veel meer voedingsmiddelen die je gelukkiger kunnen maken. Natuurlijk zal je nooit gelukkig worden van één enkel voedingsproduct. De voorbeelden die we hier geven, kunnen je misschien wat beter in je vel doen voelen, maar kunnen bij overmaat ook het omgekeerde effect hebben. Een gevarieerd menu blijft het belangrijkste.

Vezels: essentieel voor je gezondheid

door Nathalie Daems
18-03-2018

De gemiddelde Belg eet te weinig groenten, fruit en volkorenproducten. Die zijn nochtans noodzakelijk in een gezond en gevarieerd eetpatroon. Ze bevatten immers een bom aan voedingsvezels.

Voedingsvezels, wat zijn dat?

Voedingsvezels zijn een vorm van koolhydraten die niet verteerd worden in de dunne darm. Belangrijke bronnen van vezels zijn groenten, fruit, aardappelen, volkoren of meergranen brood, ontbijtgranen, peulvruchten en noten. In dierlijke producten zitten geen vezels, tenzij ze kunstmatig worden toegevoegd.

Waarom essentieel?

Het gunstige effect van vezels op de darmwerking is het bekendst. Ze geven bescherming tegen bepaalde darmaandoeningen zoals constipatie, fistels en darmkanker. Je moet er wel genoeg bij drinken, zonder voldoende vochtinname hebben vezels geen effect.

Vezels zorgen ook voor een verlaging van het cholesterolgehalte in het bloed. Zo helpen vezels dus tegen hart- en vaatziekten. Ze zorgen ook voor een stabielere bloedsuikerspiegel.

Deze gunstige effecten kunnen verschillen naargelang de vezelsoort. Zo wordt het cholesterolverlagend effect voornamelijk toegeschreven aan vezels uit groenten en fruit. Voedingsvezels uit granen zijn dan weer effectiever bij constipatie. 

Hoeveel vezels hebben we nodig?

De Hoge Gezondheidsraad adviseert om 30 g vezels per dag te gebruiken. Hoeveel vezels er in een product zitten, vinden we terug op de verpakking. Een vezelrijk product bevat 6 g vezel of meer per 100 g of 3 g vezel of meer per 100 calorieën.
Men spreekt van een bron van vezels als een product 3 g vezel bevat per 100 g of 1.5 g vezel per 100 calorieën (kcal).

Zo zijn bijvoorbeeld een granenkoek en roggebrood producten die een bron aan vezels bevatten. Appelsap daarentegen bevat veel minder vezels dan een appel met schil.

Een vezelrijk menu van de dag:

COURGETTESOEP
Ingrediënten:

• 750 ml ontvette kippenbouillon
• 1 kleine courgette (ongeveer 150 g)
• 1 kleine soepprei
• 1 eetlepel olijfolie
• peper
• mespuntje kerriepoeder
• fijngehakte peterselie 

Snijd de courgette en de prei in stukken. Laat de olie heet worden en fruit hierin de groenten zonder ze te laten kleuren. Giet de kippenbouillon over, voeg de kruiden toe en laat alles gaar worden in ongeveer 20 minuten.
Mix het geheel fijn en werk de soep af met wat peterselie.

ROERGEBAKKEN SPRUITJES
Ingrediënten:

• 2 eetlepels plantaardige olie
• 2 eetlepels ketjap (sojasaus)
• 500 g spruitjes, schoongemaakt en in dunne plakjes gesneden
• 2 eetlepels hazelnoten, grof gehakt
• zout en versgemalen zwarte peper

Verhit de olie in een wok, roer de ketjap erdoor en roerbak de spruitjes op hoog vuur gedurende 2-3 minuten. Strooi de hazelnoten erover. Op smaak brengen en opdienen.

BANANENMILKSHAKE
Ingrediënten (5 personen):

• 1 liter sojamelk
• 2 rijpe bananen
• 3 geperste sinaasappels
• 50 g witte suiker
• eventueel ¼ theelepel zout

Meng alle ingrediënten behalve het sinaasappelsap met de staafmixer. Als het romig is, voeg je het sinaasappelsap erbij.

Hartenwens: met Chris Lomme de lucht in

door Sarah Van Humbeeck
28-02-2019

Erica (71) en Ivan (78)  droomden van een luchtdoop boven de streek waar ze woonden en werkten. Dat actrice en meter van Hartenwens Chris Lomme zou meegaan, was een mooi extraatje.

Erica Mulders woont in het woonzorgcentrum Andante in Menen, Ivan Goeminne verblijft in het woon- en zorghotel Heilig Hart in Kortrijk. Erica was altijd heel avontuurlijk en sportief, ze liep zelfs marathons. Ze droomde al lang van een luchtdoop. Ivan is eerder leergierig van aard. Als jonge man verdiepte hij zich in de microbiologie en de scheikunde. Vandaag leert hij nog altijd graag nieuwe dingen en is hij geboeid door alles wat met mechaniek te maken heeft. Hij vloog al eerder met een helikopter boven New York en was nu graag naar Monaco gevlogen. Daar wonen zijn 2 zonen. Maar een helikoptervlucht met Chris Lomme is een fijn alternatief.

Als ik voel hoe gelukkig die 2 mensen waren, dat maakt me blij. Daar doe ik het voor

Ook Erica’s kinderen zijn komen supporteren. Ze zien hun mama zingend uit de helikopter stappen. Ivan glundert en zou zo opnieuw de lucht in willen. Chris straalt: “Dit is een fantastisch project. Ik ben heel blij dat ik eraan kan meewerken.”

Chris Lomme is de geknipte meter voor Hartenwens. Ze helpt als vrijwilligster mee in het dagcentrum Topaz in Wemmel en verzorgde haar moeder en echtgenoot Nand Buyl als mantelzorgster. Net als S-Plus vindt Chris dat de besparingen in de woonzorgcentra moeten stoppen. Een correcte financiering, die beter aansluit bij de reële zorgnoden, moet leiden tot extra personeel en betere zorg voor ouderen in een rusthuis. Want verpleegkundigen en verzorgenden staan zwaar onder druk en de zorg lijdt eronder. Een verblijf in een woonzorgcentrum kost veel geld. Dan mag je toch een zekere kwaliteit verwachten?

Andere hartenwensen die werden vervuld in 2017:

  • In WZC Veilige Have in Aalter gingen enkele bewoners paling eten.
  • In WZC Heilig Hart Oudenaarde maakte Robert een ritje met de brandweerwagen door zijn geboortestreek.
  • In WZC Larenshof Laarne heeft Edith een meet and greet met haar grote idool Guido Belcanto.
  • In OCMW woonzorgcentrum De Vijvers in Gent ging Francine uit eten met haar jeugdvriendin Gerda. Aansluitend was er feest voor alle bewoners van het woonzorgcentrum.

Hartenwens: we eten kneutels

door Sarah Van Humbeeck
28-08-2019

Op 28 augustus 2018 vervulde S-Plus de hartenwens van Jozef (95) en Laurette (80) uit Assenede in het bijzijn van de meter van het project, Chris Lomme.

Ooit gehoord van kneutels?

Bij dit oorlogsgerecht uit de streek rond Assenede wordt het deeg met rozijnen niet gebakken, maar gekookt. Het wordt geserveerd met vanillesaus of karamelsaus. Loïc Van Impe, TV-kok en opkomend talent, had er nog nooit van gehoord: “Het was moeilijk om een recept te vinden. Ik heb wat rondvraag gedaan in de streek en een paar dingen uitgetest. Maar eerlijk gezegd vond ik het niet zo lekker. Ik heb er dan een eigen versie van gemaakt. Vandaag maak ik zowel het originele recept als mijn versie. Zo kunnen de mensen van beide proeven.”

Het smaakt bijna nog beter als vroeger! Echt overheerlijk!

Hooggespannen verwachtingen

Bij Laurette is het van haar jonge jaren geleden dat ze nog eens kneutels heeft geproefd: “Kneutels was ‘feesteten’. Mijn grootmoeder maakte ze voor Nieuwjaar of een verjaardag. Of als het kermis was. Ik heb ze nooit zelf klaargemaakt.”

Etenstijd

Terwijl Chris Lomme de bewoners uit het WZC Sint-Jozef amuseert met verhalen en moppen, is Loïc druk bezig met het rollen van balletjes uit het deeg. De tafel wordt gedekt en even later kunnen de bewoners aan tafel. En of dat het smaakte!

Muziek bij dementie

Melissa
door Melissa Tihange
03-05-2022

Ons Maria vergat af en toe de draad in haar verhaal. Het lag op het puntje van haar tong, en toch leek het zo ver weg. Herinneringen die plotseling verdwenen, en mensen die nog maar een schim waren van wat ze ooit betekenden. Maar zingen, dat deed ze steeds uit volle borst: “Edelvrouwe van mijn Vlaanderen, Burchtgravinne van mijn herrt, gij weet, moeder, gij allene, dat ik gans de uwe werd.” En even leek ze net als vroeger.

Hoe erger de ziekte wordt, hoe meer de persoon de controle verliest over zijn eigen leven

Bij mensen met dementie gaat het functioneren van de hersenen achteruit. Zenuwcellen, of de verbinding tussen cellen, gaan kapot. De eerste signalen van vergeetachtigheid treden op, maar dat is niet bij elke vorm zo. Het gedrag, de stemming en de persoonlijkheid kunnen ook veranderen. Alles lijkt plots verwarrend, met uitingen als angst of woede tot gevolg. Het leervermogen, taalgebruik en het begrijpen en uitvoeren van dagelijkse taken worden steeds moeilijker. Hoe erger de ziekte wordt, hoe meer de persoon de controle verliest over zijn eigen leven.

Muziektherapie

Hoewel 1 op de 5 mensen te maken krijgt met dementie, bestaat er nog geen medicijn. Maar muziek, dat blijkt een wondermiddel om opnieuw contact te maken met mensen die eigenlijk niet meer aan een gesprek toekomen. Muziek zou één van de laatste zaken zijn die uit ons brein verdwijnt. Vaak zijn belangrijke momenten in ons leven gekoppeld aan liedjes. Door deze liedjes opnieuw te beluisteren, kunnen heel wat vergeten herinneringen, emoties en verhalen naar boven komen.

Belangrijke momenten in ons leven zijn vaak gekoppeld aan muziek

Muziek zal dementie niet genezen, of het proces vertragen. Maar de positieve effecten, die maken het leven van je naasten een stuk aangenamer. Zo wordt het als therapeutische behandelmethode ingezet om de sociale, emotionele en cognitieve vaardigheden van mensen met dementie te verbeteren. Of je nu samen in stilte naar muziek luistert, danst of de teksten luidkeels meebrult – muziek doet mensen met dementie herleven. 

Positieve effecten van muziek

  • Stimuleert beweging. Door te bewegen, van mee tokkelen tot dansen, begrijpen mensen met dementie meer en kunnen ze sommige taken zelfstandig uitvoeren. Want stilzitten, dat is achteruitgaan.
  • Roept oude herinneringen op en maakt heel wat emoties los. Zo is muziek een laagdrempelige manier om mensen met dementie te bereiken. Bij muziek wordt hetzelfde gebied gestimuleerd als bij taal. Daarom dat mensen met dementie vaak niet meer tot een gesprek komen, maar wel plots de tekst van een lied uit hun jeugd kunnen meezingen.
  • Ontspant bij drukke momenten en bij veel prikkels (drukte, bezoek,...). Vaak zijn mensen met dementie in de avond onrustiger, waar zachte muziek de nodige afleiding kan vormen. Het kan gevoelens van angst en depressie sterk verminderen.
  • Verbetert de slaapkwaliteit.

Zelf uitproberen?

Wil je graag zelf het effect van muziek beleven op een naaste met dementie? Probeer het met een zelfgemaakte afspeellijst met nummers van toen, of nummers gelinkt aan belangrijke momenten. Denk aan een trouwdag, jeugdvereniging of concerten die de persoon heeft bijgewoond. Ook online kan je heel wat muziek vinden. Van YouTube, met muzieklijsten tussen de jaren ’30 en ’80, tot een online radiostation. Radio-remember, bijvoorbeeld, draait elke dag muziek gericht op ouderen met dementie. Of het zangproject De Stem van ons Geheugen organiseert meerdere contactkoren voor mensen met dementie en hun mantelzorgers, waar samen gezongen wordt.

Klinkt als muziek in de oren, he?

Abonneer op Gezondheid