Steven Verhaeghe is imker en bestuurslid bij het Vlaams Bijeninstituut. Hij geeft het vak ‘imkeren’ aan de hotelschool en heeft een microbrouwerij waar hij bier brouwt met, jawel, honing. De honingbij zit in zijn hele leven verweven. Hoe is dat zo gekomen?
Steven: “Het eerste zaadje is al lang geleden geplant. We hadden imkers in de familie, en ik was altijd gefascineerd door wat ze deden. Ik ging bij hen kijken en mocht ook al wel eens helpen. Maar je bent pas echt een imker nadat je een opleiding hebt gevolgd. Dat heb ik gedaan net voor de coronaperiode bij bijenvereniging ‘De Kustbie’. De opleiding is heel uitgebreid en eindigt met een examen en een diploma. De stadsimker van Gistel was mijn eerste ‘bijenvoorziener’ en een collega van de hotelschool werd mijn peter. Zij vormden mijn coronabubbel. Zo ben ik echt gestart met imkeren.”
Als beginnend imker heb je best een peter. Wat doet hij voor jou?
Steven: “Hij zorgt ervoor dat je een bijenvolk hebt. Je start met een kastje met 3 ramen, dat best ook bij de peter staat. Alles wat de peter in zijn kasten doet, kan je dan meevolgen. Hij zal je helpen de koningin te herkennen, zij is wat smaller en langer. Als het volk uitgegroeid is tot een kast met 11 ramen, kan je de kast verplaatsen. En dat doe je dan best minstens 3 km van waar de kasten van de peter staan. Een bij vliegt altijd terug naar zijn kast. Als je jouw kast minder dan 3 km verplaatst, heb je kans dat de bij terugvliegt naar de oude kast.”
Je bent pas echt een imker nadat je de opleiding hebt gevolgd
Imkeren is een tijdrovende bezigheid. Wat doet een imker dan zoal?
Steven: “We zijn nu (half april) aan de start van het bijenseizoen. Onze bijenvolken komen stilaan weer buiten. Dat gebeurt van als het ongeveer 18 graden is. In de winter blijven ze in de kast en houden ze de koningin warm. Het eerste wat we doen aan de start van het seizoen, is gaan kijken naar onze kasten. Ik heb intussen in Gistel, Brugge, Veurne en de Ardennen bijenkasten. Meestal zit ik een tijdje bij de kasten en ik observeer. Als ik bijvoorbeeld zie dat bijtjes stuifmeel naar de kast brengen, betekent dat dat de koningin in goeie gezondheid is. Want ze brengen het stuifmeel voor het
jonge broed van de koningin. De mate dat ze vliegen is ook belangrijk. Maar ook voelen aan de kast of er een licht tokje tegen geven zodat je voelt of hoort dat er veel bedrijvigheid in zit. In een volgende stap gaan we kijken in de kast. Dat doen we niet veel. De temperatuur binnen is perfect en we willen niet dat het binnen afkoelt. Binnen in de kast kunnen we heel snel zien of de koningin eitjes heeft gelegd en wanneer ze dat gedaan heeft. Elke 7 à 8 dagen ga ik naar mijn kasten kijken.”
Hoeveel bijen zitten er in zo één kast?
Steven: “In de zomer kunnen er in een kast zo een 60 000 à 70 000 bijen zitten. Een koningin kan in de zomer tot 2000 eitjes per dag leggen, dus zo een bijenvolk groeit snel aan. Je hebt natuurlijk wel verschillende modellen van kasten. Binnen zo een kast is er altijd maar 1 koningin. De werksters zorgen voor de koningin en brengen stuifmeel binnen. De darren hebben slechts 1 functie, en dat is het bevruchten van de koningin. Als dat gebeurd is, sterven ze. Een bijtje leeft sowieso maar een zestal weken.”
Als een bij maar 6 weken leeft, zijn er dan veel die de winter overleven?
Steven: “Goeie vraag! Gelukkig sterven ze niet allemaal. Het volk verkleint wel. De werksters vormen een bol rond de koningin en zorgen met hun vleugels voor de temperatuur- en warmtehuishouding. Als je aan de buitenkant van die bol zit en je zit de hele tijd met je vleugels te wapperen, dan gebruik je veel energie. Die werksters halen het vaak niet. Maar meestal overleven een mooi aantal bijen de winter.”
Wat gebeurt er als de kast te klein wordt voor het aantal bijen?
Steven: “Dan gaat het bijenvolk zorgen dat er extra koninginnen geboren worden. Zodra dat gebeurt, beslist de oude koningin om te vertrekken met een deel van het bijenvolk. Je ziet dan een wolk van bijen, heel mooi vind ik, die zich ergens zullen zetten. Dat kan op een tak zijn, een holle boom, een fiets ... De bijen vormen dan een bol rond de koningin. Zo een wolk van bijen is eigenlijk zachtaardig. Voor ze vertrekken, laven ze zich aan hun honing. Ze zijn voldaan. Bij mensen is dat ook zo, na een zwaar diner willen wij ook liefst ergens zitten en het eten laten zakken. De bol van bijen kan soms een paar dagen blijven hangen, tot ze nieuwe huisvesting gevonden hebben. Als je er zo een ziet, kan je best een imker uit de buurt bellen. Hij zal de bol met plezier komen halen.”
Overal waar ik ga, loop ik wel een tuincentrum binnen om iets te kopen voor mijn bijen
Gaat je liefde voor bijen ook verder dan enkel de bijenkasten?
Steven: “Ik heb in mijn tuin uiteraard ook heel wat planten die bijen aantrekken. Overal waar ik ga, loop ik wel een tuincentrum binnen en breng ik iets mee voor mijn bijen. Maar ik moet de tuin wat herschikken, zodat we er wat meer rust kunnen vinden.” (lacht)
En dan heb je ook nog de bijenbrouwerij?
Steven: “Ja, dat is een microbrouwerij, waar ik bier brouw met honing. Het is heel kleinschalig, ik brouw met de honing die ik krijg van de bijen. Het bier kan besteld worden via www.bijen-brouwerij.be, naar gelang de beschikbaarheid.”
Heb je nog tips voor mensen die iets willen doen voor bijen?
Steven: “Bloemen zaaien! Vooral het Tübinger- en het Brandenburgermengsel zijn erg goed voor de bijen en groeien hier goed. Als je bloemen zaait, mag je dat nooit in het gras doen. Het gras is sterker dan de bloemzaadjes. Je moet het gras altijd eerst wegdoen. Mensen die geen tuin hebben, kunnen kruiden zetten in een potje. De bijen zijn dol op lavendel, bieslook of rozemarijn.”
Het Vlaams Bijeninstituut staat open voor alle imkerverenigingen en hun leden. Daarnaast verwelkomen ze graag alle organisaties en personen met interesse voor de natuur, de bijenwereld en de bestuivende insecten in het algemeen. Je vindt er meer informatie over op www.vlaamsbijeninstituut.be.
Vraag je gratis zakje bloemzaadjes aan bij S-Plus! De actie is geldig zolang de voorraad strekt (max. 2 zakjes p.p.).
Antwerpen: T 03 285 43 36 E antwerpen@s-plusvzw.be
Limburg: T 011 24 73 60 E helga.vangenechten@s-plusvzw.be
Oost-Vlaanderen: T 09 333 57 76 E o-vl@s-plusvzw.be
Vlaams-Brabant: T 02 546 15 92 E brabant@s-plusvzw.be 02 546 15 92
West-Vlaanderen
Regio Kortrijk: T 056 52 77 47 E sabrina.parrenojimenez@s-plusvzw.be
Regio Brugge: T 050 44 79 51 E ellen.deneire@s-plusvzw.be
Win!
Bezorg een foto van je bloementapijt aan info@s-plusvzw.be, doe dit voor 31 oktober 2025. Onder alle inzendingen verloten we enkele mooie prijzen!
Dit is een artikel uit S-Plus Mag juli - augustus - september 2025. Lees hier nog meer artikels.