Verpakkingsvrij winkelen
15 jaar lang gaf Kristien Lindemans les, tot ze haar hele carrière omgooide en zaakvoerder werd van haar eigen verpakkingsvrije winkel in Ternat. Met OHNE biedt ze mensen een duurzamer alternatief aan. Je neemt je eigen potjes of doosjes mee naar de winkel, weegt ze op de weegschaal en vult ze nadien met wat je nodig hebt. Van koekjes tot wasproducten, ‘alles behalve chips!’.
Ik zet nog maar net een voet binnen of ik word al meteen begroet met een warme glimlach. Mijn blik vliegt op de toonbank die rijkelijk gevuld is met lasagne, quiche en allerlei taartjes. Bijna alles kan je er verpakkingsvrij kopen: koekjes, noten, pasta, brood, seizoensgroenten en yoghurt. En een enthousiaste verwelkoming, dat krijg je er gratis bij!
Je vindt in Vlaanderen meerdere winkels van OHNE. Samen vormen ze een coöperatie met de ambitie om verpakkingsvrij winkelen toegankelijk te maken. Hoe ben je zelf in dat verhaal mee gestapt?
Kristien: “Ik gaf heel graag les en doe dat nu nog altijd graag. Mensen vinden het altijd vreemd als je stopt met iets wat je graag doet, maar ik wist ook dat ik dat niet altijd graag ging blijven doen. Ik wou niet het cliché van de gedemotiveerde leerkracht worden die van vakantie tot vakantie leeft. Ik heb nagedacht over andere pistes, maar ik vind zoveel dingen boeiend en wil continu bijleren. Dat houdt je enorm tegen als je een keuze wil maken. Op dat moment lanceerde een vriendin een try-outversie van een traject, een soort alternatieve loopbaanbegeleiding. Ik heb toen vrij snel ontdekt waar mijn passies lagen: verhalen vertellen, alles wat met improvisatie te maken heeft en de drijfveer om dingen te doen. De goesting om een verschil te maken, in eender welke job. Dat was ook mijn voldoening als leerkracht. Die leerlingen zien groeien door je lessen, daarvoor doe je het. Ik wist dat ik in mijn leven ooit iets wou doen rond duurzaamheid en dat heeft zich gaandeweg vertaald naar deze winkel. Ik wou altijd zelf zo’n winkel in mijn buurt, dus begon ik er zelf maar eentje!”
Je keuze stond vast. Hoe heb je dat aangepakt?
Kristien: “Ik ben eerst langsgegaan bij verschillende verpakkingsvrije winkels en de andere OHNE-madammen. Daar was er meteen voor mij een duidelijke klik, omdat ik daar de meeste vrijheid kreeg om mijn eigen winkel op te bouwen. Zij kiezen bewust voor een coöperatieve winkel en geen franchise. Het had voor mij niets van het geiten-wollen-sokken-gevoel, dat heel fel met het vingertje wijzen. Een product mag nog zo fantastisch klinken, als het niet lekker is of het werkt niet goed dan gaat het bij mij uit het assortiment.
Als je gewoontepatroon een reguliere supermarkt is, dan ga je hier wel eens morsen of iets laten vallen. En dat is helemaal normaal.
Ik ben ervan overtuigd dat we perfect kunnen genieten van het leven, zonder compromissen te sluiten, als we bereid zijn ergens budgettaire verschuivingen te maken en te kiezen voor een duurzame oplossing. Een duurzamer leven betekent voor mij niet kuisen met producten die je huis niet schoon kunnen maken, of vreemde dingen eten die je niet lust. Totaal niet. Je moet er je weg in zoeken en ik zie het als mijn taak om hierin een gids te zijn. Wat is het probleem? A, B en C zijn de oplossingen, maar wat vind jij het leukst?”
Hoe werkt zo’n verpakkingsvrije winkel?
Kristien: “Normaal gezien moet je je eigen verpakking meenemen, maar bij mij mag het. Wij hebben hier in de kast ‘depannage-doosjes’, bijvoorbeeld van afhaalmaaltijden, die zeker nog een tweede keer gebruikt kunnen worden. Als je elk plastieken doosje minstens 2 keer gebruikt, dan heb je al een halvering van de plastiekverpakkingen. Die impact is enorm. Wij hebben hier ook statiegeldbokalen en dat wil ik in de toekomst uitbreiden met een schotel. Als we door mijn doosjes door zijn, dan kunnen die gebruikt worden. Je bent zeker niet verplicht om altijd je eigen verpakkingen mee te brengen. Wij willen gewoon eenmalige en nutteloze verpakkingen vermijden.”
Je kan ook een bestelling doorgeven en die komen halen. Hoe gaat dat in zijn werk?
Kristien: “We hebben sinds enkele maanden de ‘drop & pick-up'. Sommige mensen hebben geen tijd om hun boodschappen te doen, omdat ze het veel te druk hebben. Die sturen dan gewoon een mailtje met wat ze moeten hebben. Ik stuur terug wat bijvoorbeeld niet in voorraad is en welke vervanging ik kan aanbieden en zij sturen een OK. Ik zet alles klaar en ze komen er gewoon achter. De tijdsinvestering is voor hen max. 10 min. Ook hiervoor gebruik ik mijn eigen doosjes.”
Het is een nieuwe manier van winkelen. Is iedereen hier wel in mee?
Kristien: “In het begin had ik niet gedacht dat ik de generatie 50-plus ging bereiken, maar toch zijn veel van mijn klanten al wat ouder. Zij komen ook omdat ze sommige zaken echt lekker vinden. Ze vinden mijn taarten en de gerechten van mijn traiteur zo lekker dat ze het de moeite vinden om eens langs te komen. En zo begint dat, en na een paar keer komen ze nog eens langs en nemen ze nog iets anders mee.
Het is veel eenvoudiger als je jezelf geen verplichtingen oplegt, maar kijkt wat lukt voor jou.
Ze zeggen soms wel dat het een heel gedoe is, zo’n potje wegen en vullen. Wij zoeken dan ook constant naar manieren om het proces te vergemakkelijken. Maar ik ga nooit zeggen tegen mensen dat het eenvoudig is. Als je gewoontepatroon een reguliere supermarkt is, dan ga je hier wel eens morsen of iets laten vallen. Dat is helemaal normaal. Je moet mensen ook het recht geven om te kiezen waarvoor ze het doen en waarvoor niet. De perfecte klant die alles hier koopt en een duurzame levensstijl heeft, dat is misschien 1 %. Mensen denken heel vaak dat het alles is of niets, maar ik heb ook klanten die gewoon hun 3 potten yoghurt kopen en verder niets.”
Welke zaken kan je zo nog kopen bij jou?
Kristien: “Ik zeg altijd: alles behalve chips. We doen niet alles, omdat we de ruimte niet hebben en de conversie niet goed genoeg is. Droge voeding mag voor mij niet te lang blijven liggen. Ik wil mensen super verse producten kunnen aanbieden. Dat is natuurlijk ook afhankelijk van de vraag en wijzigt continu.”
Je bent nu 2 jaar zaakvoerder. Heb je nog tips voor onze lezers hoe ze hun leven met kleine veranderingen duurzamer kunnen maken?
Kristien: “Eigenlijk zoals je het zegt: doe kleine dingen. Het is veel eenvoudiger als je jezelf geen verplichtingen oplegt, maar kijkt wat lukt voor jou. Begin met iets te veranderen waar je niet aan gehecht bent. Ik heb zo bijvoorbeeld een aantal vrienden die verslingerd zijn aan Nutella. En toch zeggen ze steeds dat ze in mijn winkel ooit eens chocopasta zullen kopen. Maar dat heeft geen zin. Verander dingen die voor jou minder belangrijk zijn. Dat boterhammetje met choco ‘s morgens gaat echt het verschil niet maken. Kies voor dingen die voor jou makkelijker aanvoelen. Dat is voor mij de manier om het ook vol te kunnen houden.”
Benieuwd?
Ontdek alle verpakkingsvrije OHNE-winkels hier!